इस्राईलचे नवे किंगमेकर पतंप्रधान नफ्ताली बेनेट

सत्तेचे राजकारण कोणत्या दिशेने वळेल आणि त्याला कलाटणी कशाप्रकारे मिळेल हे सांगणे आताच्या काळात खूप कठीण झाले आहे. सर्व राजकीय अनिश्चिततेच्या काळात, एकेकाळी स्पेशल कमांडो फोर्समध्ये कमांडो असलेल्या नफ्ताली बेनेट यांनी इस्रायलच्या पंतप्रधानपदाची खुर्चीवर आरूढ झाले आहेत.

माजी पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांचे शागिर्द शिष्य असलेल्या बेनेट यांनी राजकीय परिस्थितीचा अशा प्रकारे फायदा घेतला की आपल्या पक्षाचे फक्त सहा खासदार असूनसुद्धा इस्त्राइल चे पंतप्रधान झाले. आणि त्याचे सरकार युतीचे आहेत. सर्वात आश्चर्यकारक गोष्ट म्हणजे इस्त्राईलच्या इतिहासात प्रथमच एक अरब पक्ष सत्तेत सहभागी होत आहे. तथापि, बेनेट पंतप्रधान झाल्याने बारा वर्षे सत्तेत असलेल्या बेंजामिन नेतान्याहूचा डाव संपला आहे .

इस्त्रायली सैन्यात सेवा बजावल्यानंतर बेनेट यांनी राजकारणात प्रवेश केला. उजव्या विचारसरणीच्या यामिनी पक्षाचे शिल्पकार बेनेट यांच्या सरकारला काटेकोर बहुमत मिळाले आहे. इस्त्राईलच्या 120 सदस्यांच्या संसदेत नेसेटमध्ये आठ पक्षांनी बेनेट च्या बाजूने मतदान केले, तर लिकुड पक्षाच्या बाजूने मतदान करणार्‍या सदस्यांची संख्या 59 होती, तर एक सदस्य अनुपस्थित होता.

या सरकारमध्ये धक्कादायक गोष्ट म्हणजे सरकार स्थापण्याच्या या कार्यात सर्व विरोधी विचारसरणीचे सदस्य सरकारमध्ये सामील सहभागी झाले.अत्यंत महत्वाकांक्षी नफ्ताली ने 2005 साली आपला टेक स्टार्टअप व्यवसाय 14.5 कोटी डॉलर्समध्ये विकल्यानंतर राजकारणात प्रवेश केला. बेनेट हे अत्यंत उजव्या विचारसरणीचा नेते आहेत आणि तो इस्त्राईलच्या सुरक्षेसाठी मनापासून कटिबद्ध वचनबद्ध आहे.

सरकारमधील विरोधी मते असणार्‍या दक्षिणपंथी, डावे, केंद्रवादी आणि अरब समुदायाचे प्रतिनिधित्व करणार्‍या पक्षांबद्दल ते म्हणतात की, नव्या निवडणुकीच्या कटुतापासून देश वाचविण्यासाठी आम्ही युती करण्याचा निर्णय घेतला. खरे कारण असे आहे की आम्ही एका कठीण वेळी मोठी जबाबदारी घेत आहोत बेनेटच्या सरकारमध्ये नऊ महिलांसह 27 मंत्री आहेत.

बेनेट सरकारच्या काळात भारताशी असणार्‍या संबंधांबद्दल, राजकीय अभ्यासकांचे असे म्हणणे आहे की याचा परिणाम दोन्ही देशांमधील संबंधांवर होणार नाही. ते केवळ नेतान्याहूच्या धोरणांचा विस्तार करतील. तसे, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि नेतान्याहू यांच्यात वैयक्तिक “कैमिस्ट्री” ची बरीच चर्चा झाली आणि दोन्ही देशांमधील संबंध आणखी वाढले. म्हणूनच बेनेटचे अभिनंदन करताना मोदी नेतान्याहू यांच्या कार्यकाळचे कौतुक करण्यास विसरले नाहीत.

असे मानले जाते की नरेंद्र मोदींची भारतात राष्ट्रवादीची प्रतिमा असल्याने अतिरेकी राष्ट्रवादी नफ्ताली बेनेट शी जुळण्यास काहीच अडचण येणार नाही आणि दोन्ही देशांमधील संबंध अखंड राहतील. एकेकाळी नेतान्याहूचे शिष्य असणार्‍या बेनेटच्या विचारसरणीत फारसा फरक नाही आर्थिक हितसंबंधांमुळे इस्रायलला भारताशी संबंध राखणे भाग पडेल कारण भारत मोठ्या प्रमाणात इस्त्राईलकडून शस्त्रे खरेदी करतो.

ज्यामुळे इतर देशांमध्येही त्याची बाजारपेठ विश्वासार्ह होते. कमीतकमी तीच परिस्थिती आंतरराष्ट्रीय राजकारणामध्येही आहे, भारताशी संबंध सुधारल्यानंतर बर्‍याच अरब देशांनी इस्रायलशी संबंध वाढवले ​​आहेत.

नेतान्याहू सरकारमध्ये इस्रायलचे संरक्षणमंत्री म्हणून बेनेट यांच्या कार्यकाळात भारताशी अनेक महत्त्वपूर्ण संरक्षण संबंध वृद्धिंगत झाले . भविष्यात इस्रायलला आंतरराष्ट्रीय राजकारणामध्ये भारतासारख्या विशाल देशाच्या पाठिंब्याची गरज भासणार आहे दोन्ही देशांमधील राजनैतिक संबंध तीस वर्षे पूर्ण करीत आहेत.

खरं तर, इस्रायलमध्ये असलेल्या राजकीय अस्थिरतेमुळे बेनेटच्या यामिनी पक्षाच्या दोन्ही बाजूंनी सत्तेत येण्याची व्यूहरचना बेनेट यांनी केली होती . तत्पूर्वी नेतान्याहू यांच्या सरकारलाही नफताली बेनेट यांनी पाठिंबा दर्शविला होता. पण महत्वाकांक्षी बेनेटचा डोळा पंतप्रधानांच्या खुर्चीवर होता. मात्र, गेल्या सार्वत्रिक निवडणुकीत त्यांच्या पक्षाला मोजक्या जागा मिळाल्या परंतु नुकत्याच झालेल्या निवडणुकीत त्यांच्या पक्षाला सात जागा मिळाल्या त्यामुळे ते किंगमेकरच्या भूमिकेत आले.

अशा परिस्थितीत, हे निश्चित होते की कोणत्याही पक्षाने इस्राईलमध्ये सरकार स्थापन केले, त्यात बेनेटची मोठी भूमिका महत्वाची आहे . अर्ध्या मुदतीसाठी ते पंतप्रधान झाले. 2023 पर्यंत यार लेपिडबरोबर सत्ता सामायिक करण्याचे त्याने मान्य केले. येत्या दोन वर्षांत लेपिड पंतप्रधान होतील, त्या मुळे इस्त्राईलच्या राजकारणाचे जादूगार म्हणून ओळखले जाणारे नेतन्याहू आज विरोधी पक्षाचे नेते राहिले.

हे ही वाचा.. किम जोंग ; सावधान..! भारत उत्तर कोरिया होतो आहे

बेनेट राजकीय संधींचा चांगला वापर केला असून . लिकुड पार्टी सोडल्यानंतर ते ज्यूसी होम पार्टीमध्ये गेले. 2013 मध्ये त्यांनी इस्त्रायली संसदेत प्रवेश केला. त्यानंतर 2019 पर्यंत आघाडीचे सरकार मंत्री झाले. त्यांची प्रतिमा एका अति-राष्ट्रवादी आणि उजव्या विचारसरणीच्या नेत्याची आहे. ते इस्रायलला ज्यू राष्ट्र म्हणून पाहतात. त्याच वेळी, वेस्ट बँक, पूर्व जेरुसलेम आणि सीरिया ज्यूच्या इतिहासाचा एक भाग म्हणून गोलन हाइट्सचा संदर्भ घेतात. अस्खलित इंग्रजी त्याचा प्रभुत्व असून नफ्ताली आंतरराष्ट्रीय मंचावर आणि माध्यमांमध्ये इस्रायलींच्या हिताचे जोरदारपणे बाजू मांडतात . ते पारंपारिक पद्धतीचा ज्यू ड्रेस घालणे पसंत करतात.

लेखन – विकास मेश्राम
vikasmeshram04@gmail.com

जागल्या भारत वरील बातम्या/लेख  शेअर करून इतर लोकांपर्यंत पोहोचण्यास आम्हाला मदत करा.मित्रांना सांगा.

(वाचकहो..आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा,मित्रांना सांगा)

First Published by Team Jaaglya Bharat on JUN 27 , 2021   13: 35 PM

WebTitle – Israel’s new Kingmaker Prime Minister Naftali Bennett 2021-06-27