बेरोजगार तरुणांची संख्या वाढत आहे, याचे मुख्य कारण ग्रामीण बेरोजगारी: CMIE

नवी दिल्ली: बेरोजगार तरुणांची संख्या वाढत आहे, याचे मुख्य कारण ग्रामीण बेरोजगारी: CMIE सेंटर फॉर मॉनिटरिंग इंडियन इकॉनॉमी (CMIE) च्या ताज्या आकडेवारीवरून असे दिसून आले आहे की तरुण बेरोजगारी (20-34 वयोगट) वाढत आहे.अहवालानुसार, ऑक्टोबर-डिसेंबर 2023 तिमाहीत 20 ते 24 वयोगटातील लोकांमधील बेरोजगारीचा दर जुलै ते सप्टेंबर 2023 च्या मागील तिमाहीतील 43.65 टक्क्यांवरून वाढून 44.49 टक्के झाला आहे.25-29 वयोगटासाठी, ते 14.33 टक्के झाले, तर जुलै-सप्टेंबर तिमाहीत ते 13.35 टक्के होते. 25-29 वयोगटातील 14.33 टक्के बेरोजगारीचा दर 14 तिमाहींमध्ये सर्वाधिक होता.

ग्रामीण बेरोजगारी (CMIE) चा दर 10 तिमाहीत सर्वाधिक

त्याचप्रमाणे, 30-34 वयोगटातील बेरोजगारीचा दर 10 तिमाहीत सर्वाधिक 2.49 टक्के होता, जो मागील तिमाहीत 2.06 टक्के होता.CMIE च्या मते, बेरोजगारी वाढण्याचे मुख्य कारण शहरी बेरोजगारीच्या तुलनेत ग्रामीण बेरोजगारी आहे. ग्रामीण बेरोजगारांमध्ये ते 20-24 वयोगटात सर्वाधिक (43.79 टक्के) होते, त्यानंतर 25-29 वयोगटातील बेरोजगारीचा दर 13.06 टक्के आणि 30-34 वयोगटातील 2.24 टक्के होता.

याउलट, शहरी बेरोजगारी दराने आर्थिक वर्ष 2024 च्या दुसऱ्या तिमाहीच्या तुलनेत तिसऱ्या तिमाहीत,

विशेषत: 20-24 आणि 30-34 वर्षे वयोगटातील सुधारणेची चिन्हे दर्शविली.20-24 वयोगटासाठी,

तो 47.61 टक्क्यांवरून 45.98 टक्के आणि 30-34 वयोगटासाठी, दर 3.29 टक्क्यांवरून 3.04 टक्क्यांवर घसरला.

तथापि, 25-29 वयोगटातील हा आकडा 15.61 टक्क्यांवरून 16.54 टक्क्यांपर्यंत वाढला आहे.

महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (मनरेगा) डेटा देखील CMIE ने ग्रामीण बेरोजगारीवर काढलेल्या निष्कर्षांची पुष्टी करतो.

मनरेगा ही ग्रामीण भारतातील सर्वात मोठी रोजगार पुरवठादार आहे.

अधिकृत आकडेवारीनुसार, 2024 च्या तिसर्‍या तिमाहीत घरांद्वारे कामाची मागणी वार्षिक 1.3 टक्क्यांनी वाढली आहे;

परंतु दुसऱ्या तिमाहीत नोंदवलेल्या 15.1 टक्के वाढीपेक्षा ही वाढ कमी होती.

देशातील बेरोजगारी परिस्थितीचे वास्तविक दृश्य

फायनान्शियल एक्स्प्रेस दिलेल्या वृत्तानुसार, काही अर्थशास्त्रज्ञांनी ‘मासिक डेटामधील स्पष्ट अस्थिरता’ उद्धृत करून CMIE डेटाच्या विश्वासार्हतेबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे. तथापि, CMIE डेटा अजूनही महत्त्वाचा आहे कारण ‘देशातील बेरोजगारी परिस्थितीचे वास्तविक-वेळेचे दृश्य प्रदान करण्याचा हा एकमेव स्त्रोत आहे’.

बँक ऑफ बडोदाचे मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ मदन सबनवीस यांनी माध्यमांशी बोलताना म्हटलं की : ‘CMIE द्वारे प्रदान केलेला बेरोजगारीचा दर महिन्यानुसार बदलतो, ज्यामुळे ही संकल्पना विसंगत आहे,कारण रोजगाराचा मोठा भाग हा अनौपचारिक म्हणजे असंघटित क्षेत्रात जास्त आहे, जिथे कायमस्वरूपी रोजगार असू शकत नाही.

जाणून घ्या भाजप सरकारच्या शेवटच्या टर्मचा शेवटचा अर्थसंकल्प बजेट 2024 कधी येणार?