पाकिस्तान मध्ये महागाई दरात उच्चांकी वाढ झालीय.दहशतवाद आणि राजकीय संकटाच्या काळात, विनाशकारी पुरामुळे पाकिस्तानसाठी जीवन-मरणाची परिस्थिती निर्माण झाली आहे. काश्मीरमधील कलम-370 रद्द करण्यावरून झालेला गदारोळ, भारतासोबतचे व्यापारी संबंध तोडणे, रशिया-युक्रेन युद्ध, तालिबानशी भांडणातून निर्माण झालेल्या भीषण परिस्थितीने पाकिस्तानला कंगालतेच्या मार्गावर ढकलले आहे. वाचा, पाकिस्तानचे काय होणार?
जागतिक मंदीमुळे पाकिस्तानची चिंता आणखी वाढली
जागतिक बँकेने मंगळवारी आणखी एका जागतिक मंदीचा इशारा देताना, पाकिस्तानचा आर्थिक विकास चालू वर्षात आणखी 2% पर्यंत कमी होण्याचा अंदाज वर्तवला (म्हणजे जून 2022 च्या अंदाजापेक्षा 2 टक्के कमी). हे विनाशकारी पूर आणि जागतिक वाढ मंदावल्यामुळे आहे. या वर्षी जागतिक वाढीचा अंदाज 1.7 टक्के आहे, जूनमध्ये अंदाज 3 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे.जागतिक बँकेच्या ताज्या अंदाजानुसार, या वर्षी जागतिक वाढ 1.7 टक्क्यांसह तीव्र, दीर्घकाळापर्यंत मंदीकडे निर्देश करते, असे बँकेच्या ताज्या ग्लोबल इकॉनॉमिक प्रॉस्पेक्ट्स अहवालात म्हटले आहे. हे जागतिक बँकेचे प्रमुख प्रकाशन आहे.
वॉशिंग्टनस्थित कर्ज देणार्‍या संस्थेने अहवालात म्हटले आहे की, पाकिस्तानचे आर्थिक उत्पादन केवळ घसरत चाललं नाही तर त्यामुळे प्रादेशिक विकास दरही खाली आणला आहे. 2024 मध्ये पाकिस्तानचा जीडीपी वाढीचा दर 3.2% पर्यंत सुधारेल, परंतु तो देखील 4.2% च्या आधीच्या अंदाजापेक्षा कमी असेल. उच्च चलनवाढ, उच्च व्याजदर, कमी झालेली गुंतवणूक आणि रशियाने युक्रेनवर केलेल्या आक्रमणामुळे निर्माण झालेल्या अडथळ्यांमुळे जागतिक वाढ झपाट्याने मंदावत असल्याचे त्यात म्हटले आहे.
अहवालात वॉशिंग्टनस्थित क्रेडिट एजन्सीने म्हटले आहे की, पाकिस्तानचे आर्थिक उत्पादन केवळ स्वतःच कमी होत नाही तर प्रादेशिक विकास दरही खाली आणत आहेत. 2024 मध्ये पाकिस्तानचा जीडीपी वाढीचा दर 3.2% पर्यंत सुधारेल, परंतु तो देखील 4.2% च्या आधीच्या अंदाजापेक्षा कमी असेल.
कोणती वस्तू इतकी महाग आहे ते जाणून घ्या
पाकिस्तान मध्ये महागाई दरात उच्चांकी वाढ झालीय.कर्ज संकट आणि परकीय चलन साठा (debt crisis and depleting forex reserves) कमी झाल्यामुळे पाकिस्तानला वर्षभरातील विक्रमी महागाईचा सामना करावा लागत आहे. इथल्या प्रत्येक वस्तूच्या किमती गगनाला भिडल्या आहेत. कांद्याच्या दरात सर्वाधिक 501 टक्के वाढ झाली आहे. चिकन ब्रॉयलर (82.5), डाळ चना (51.5) आणि मीठ पावडर (49.5) अनुक्रमे वाढले आहेत.5 जानेवारीपर्यंत, एक किलो कांद्याचा भाव 220 रुपयांपर्यंत वाढला आहे, जो वर्षभरापूर्वी याच तारखेला 36 रुपये होता. म्हणजे ५०१ टक्के वाढ. वर्षभरापूर्वी चिकन ब्रॉयलरचा भाव 210 रुपये किलो होता. आता 383 रुपये किलोने विकले जात आहे. चणा डाळ 151 ते 228 रुपये किलो दराने विकली जात आहे.यामुळे पाकिस्तान मध्ये महागाई दरात उच्चांकी वाढ झालीय.
या किमती पाकिस्तानी रुपयात (PKR) आहेत. भारतीय किमतींशी तुलना केल्यास, पाकिस्तानी एक किलो कांद्यासाठी (विनिमय दर समायोजनानंतर) सुमारे 80 रुपये मोजत आहेत. तांदूळ आणि तेलाच्या किमती 40 ते 50 टक्क्यांनी वाढल्या आहेत. सध्या एक किलो बासमती तांदळाची किंमत 46 टक्क्यांनी वाढून 146 रुपये झाली आहे. दुधाचे दर 30 टक्क्यांनी वाढून 150 रुपयांच्या आसपास पोहोचले आहेत. डिसेंबर 2022 मध्ये देशातील एकूण महागाई 24.5 टक्क्यांवर आली. भारताच्या तुलनेत हे प्रमाण जवळपास चौपट आहे.
पाकिस्तानचा परकीय चलन साठा
पाकिस्तानची परकीय गंगाजळी आठ वर्षांच्या नीचांकी $5.576 बिलियनवर आली आहे.
त्यात केवळ तीन आठवड्यांची आयात शिल्लक आहे. परिस्थिती इतकी वाईट झाली की
अलीकडेच सरकारला ऊर्जा वाचवण्यासाठी बाजार आणि हॉल लवकर बंद करण्याचे आदेश द्यावे लागले,
कारण तेल आयात करण्यासाठी पुरेसा साठा नव्हता.
देशाच्या काही भागात पिठाचा तुटवडा आहे. बलुचिस्तान, खैबर पख्तूनख्वा आणि सिंध प्रांत यांसारख्या अनेक भागात पीठासाठी चेंगराचेंगरी झाली आहे. पाकिस्तान चुकण्याच्या मार्गावर आहे. बाह्य कर्ज फेडण्यासाठी या आर्थिक वर्षात किमान $13 अब्जची गरज आहे. जागतिक बँकेच्या वार्षिक कर्ज अहवालानुसार, इस्लामाबादचे एकूण बाह्य कर्ज 2021 पर्यंत $130.433 अब्ज होते.पाकिस्तानला आर्थिक वर्ष २०२३ पर्यंत ३३ अब्ज डॉलर्सचे कर्ज फेडायचे आहे. स्टेट बँक ऑफ पाकिस्तानचे गव्हर्नर जमील अहमद यांनी गेल्या महिन्यात सांगितले की $20 अब्ज जमा झाले आहेत, परंतु देशाला अजूनही जून 2023 पर्यंत $13 अब्जची गरज आहे.
पाकिस्तानातील महागाईची स्थिती
पाकिस्तान ब्युरो ऑफ स्टॅटिस्टिक्सनुसार, पाकिस्तानमधील वार्षिक चलनवाढीचा दर
नोव्हेंबरमधील 23.8% वरून 2022 च्या डिसेंबरमध्ये 24.5% पर्यंत वाढेल.
अन्नधान्याच्या किमती 35.5% वाढल्या. हे मागील महिन्यातील 31.2% पेक्षा जास्त आहे. कांदा (415%),
चहा (63.8%), गहू (57.3%), अंडी (54.4%), संपूर्ण हरभरा (53.2%) आणि तांदूळ (46.6%) मध्ये सर्वाधिक वाढ नोंदवली गेली.
दुसरीकडे राजकीय संकट सुरूच आहे
पाकिस्तानच्या निवडणूक आयोगाने (contempt case) अवमान प्रकरणी इम्रान खान आणि त्यांचे सहकारी यांच्यावर अटक वॉरंट जारी केले आहे. निसार दुर्रानी यांच्या अध्यक्षतेखालील चार सदस्यीय निवडणूक आयोग ऑफ पाकिस्तान (ECP) खंडपीठाने खान आणि त्यांचे जवळचे सहकारी – फवाद चौधरी आणि असद उमर यांच्या विरोधात वॉरंट जारी केले. हा खटला पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफच्या प्रमुख नेत्यांनी पाकिस्तान निवडणूक आयोग (ECP) आणि मुख्य निवडणूक आयुक्त सिकंदर सुलतान राजा यांच्याविरोधात जारी केलेल्या वक्तव्यांवर आधारित आहे.
पीटीआय नेत्यांनी त्यांच्या पक्षपाती धोरणासाठी आयोग आणि राजा यांच्यावर वारंवार टीका केल्यानंतर
आणि पाकिस्तान मुस्लिम लीग-नवाझ (पीएमएल-एन) ने पाठिंबा देण्याचा दावा केल्यावर निवडणूक निरीक्षकाने गेल्या वर्षी
ऑगस्ट आणि सप्टेंबरमध्ये त्यांच्या अवमानाच्या अधिकारांचा वापर करून त्यांच्याविरुद्ध नोटिसा जारी केल्या होत्या.
गेल्या सुनावणीत ईसीपीने पीटीआय नेत्यांना हजर राहण्याची शेवटची संधी दिली होती.
गेट आऊट रवी ; राज्यपालांच्या विरोधात संतप्त प्रतिक्रिया
‘द काश्मीर फाइल्स’ ऑस्कर साठी शॉर्टलिस्ट नाही?
काश्मीर फाइल्स : नागराज मंजुळे यांचं स्पष्ट मत
आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा)
जागल्याभारत वर माफक दरात जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा
First Published by Team Jaaglya Bharat on JAN 11,2023 12:05 PM
WebTitle – Pakistan shortage of food crisis
