जगातील दोन श्रीमंत व्यक्ती, एलन मस्क आणि मुकेश अंबानी यांच्यात भारताच्या सॅटेलाइट ब्रॉडबँड मार्केटसाठी स्पर्धा वाढत आहे. गेल्या आठवड्यात भारत सरकारने सॅटेलाइट स्पेक्ट्रमचे वाटप नीलामीऐवजी प्रशासकीय पद्धतीने केले जाईल, अशी घोषणा केल्यानंतर हे दोघेही चर्चेत आले आहेत.
मस्क नीलामीच्या मॉडेलवर टीका करतात, तर अंबानी त्याचे समर्थन करतात. सॅटेलाइट ब्रॉडबँड हे सॅटेलाइट कव्हरेजमध्ये कुठेही इंटरनेट सेवा पुरवू शकते, ज्यामुळे ग्रामीण आणि दुर्गम भागात इंटरनेट पोहोचवण्यासाठी हा एक उत्तम पर्याय ठरू शकतो.
भारतातील टेलिकॉम रेग्युलेटरने अद्याप स्पेक्ट्रमच्या किंमतीसंबंधी निर्णय घेतलेला नाही, आणि व्यावसायिक सॅटेलाइट इंटरनेट सेवांची सुरुवात अजून झालेली नाही. क्रेडिट रेटिंग एजन्सी ICRA च्या अंदाजानुसार, 2025 पर्यंत भारतात सॅटेलाइट इंटरनेटचे वापरकर्ते 20 लाखांपर्यंत पोहोचू शकतील.
मस्क विरुद्ध अंबानी यांच्यातील स्पर्धा
या मार्केटमध्ये अंबानी यांच्या रिलायन्स जिओचा मोठा वाटा आहे. जिओने लक्सेंबर्ग स्थित सॅटेलाइट ऑपरेटर SES Astra सोबत करार केला आहे. मस्कची कंपनी स्टारलिंक लो अर्थ ऑर्बिट सॅटेलाइट्स वापरते, जे जमिनीपासून 160-1,000 किमी उंचीवर तैनात असतात, तर SES अधिक उंचीवरच्या सॅटेलाइट्सचा वापर करते, जो अधिक किफायती आहे.
स्टारलिंकच्या ऑर्बिटमध्ये सध्या 6,419 सॅटेलाइट्स आहेत आणि ती 100 देशांमध्ये 4 मिलियन सब्सक्राइबर्सना सेवा पुरवते.
मस्क 2021 पासून भारतात सेवा सुरू करू इच्छित होते, पण नियमांमुळे अडचणी आल्या.
काही लोकांचे म्हणणे आहे की यावेळी स्टारलिंक भारतात येईल तर यामुळे प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी यांच्या परदेशी गुंतवणुकीला प्रोत्साहन मिळेल
आणि सरकारची उद्योजकांसाठी असलेली प्रतिमा अधिक उजळेल.
विशेषज्ञांचे मत
काउंटरपॉइंट रिसर्चचे तंत्रज्ञान विश्लेषक गॅरेथ ओवेन यांच्या मते,सॅटेलाइट स्पेक्ट्रमला सहसा नीलामीतून वाटप केले जात नाही,
कारण त्याची किंमत व्यावसायिक गुंतवणुकीवर परिणाम करू शकते.
प्रशासनिक वाटप हे सुनिश्चित करेल की स्पेक्ट्रम या क्षेत्रातील “योग्य” खेळाडूंना मिळेल,
ज्यामुळे स्टारलिंकला स्पर्धेत सहभागी होण्याची संधी मिळेल.
अंबानींची रिलायन्स कंपनी म्हणते की नीलामीद्वारेच स्पर्धा पारदर्शक राहील,
कारण भारतात सॅटेलाइट ब्रॉडबँड सेवांसाठी कोणतेही स्पष्ट कायदे नाहीत.
मात्र लिलावाचे समर्थन करणारे केवळ मुकेश अंबानी एकमेव नाहीत.
भारती एअरटेलचे अध्यक्ष सुनील मित्तल म्हणाले की,
शहरातील लोकांना सेवा देऊ इच्छिणाऱ्या कंपन्यांनी दूरसंचार परवाना घ्यावा आणि इतर कंपन्यांप्रमाणे स्पेक्ट्रम खरेदी करावे.
मित्तल हे भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे वायरलेस ऑपरेटर आहेत आणि अंबानी यांच्यासमवेत 80 टक्के दूरसंचार बाजार नियंत्रित करतात.
महेश उप्पल, टेलिकॉम तज्ज्ञ, म्हणतात की हा विरोध लांब पल्ल्याच्या स्पर्धेत परदेशी कंपन्यांना रोखण्यासाठी एक उपाय आहे.
भारतीय टेरेस्ट्रियल नेटवर्क ऑपरेटरांना वाटते की सॅटेलाइट इंटरनेटच्या वेगाने प्रगतीमुळे त्यांच्यापुढे आव्हान उभे होईल.
भारताच्या इंटरनेट वापरातील संभावनांची वाढ
EY Parthenon च्या अहवालानुसार, भारतात सध्या 140 कोटी जनतेपैकी 40% लोक इंटरनेटच्या बाहेर आहेत. चीनमध्ये सध्या 1.09 बिलियन इंटरनेट वापरकर्ते आहेत, तर भारतात 751 मिलियन आहेत. भारतात मोबाइल डेटा खूप स्वस्त आहे, फक्त 12 सेंट प्रति गिगाबाइट.
तंत्रज्ञ प्रशांत रॉय यांच्या मते, “भारतीय बाजारपेठेत स्टारलिंकला अडथळा येऊ शकतो, पण मस्क काही ठिकाणी मोफत सेवा देऊन सुरुवात करू शकतात.” स्टारलिंकने केनिया आणि दक्षिण आफ्रिकेत आधीच किंमती कमी केल्या आहेत, पण भारतातील मोठ्या टेलिकॉम कंपन्यांसमोर स्पर्धा अवघड आहे, कारण LEO सॅटेलाइटसाठी लागणारा खर्च मोठा आहे.
योग्य किंमत असल्यास, सॅटेलाइट ब्रॉडबँड हे अंतर भरण्यास मदत करू शकते.
हे इंटरनेट ऑफ थिंग्ज (IoT) मध्ये देखील उपयुक्त ठरू शकते,
जे एक नेटवर्क आहे जे दररोजच्या वस्तूंना इंटरनेटशी जोडते आणि त्यांना एकमेकांशी बोलण्याची सुविधा देखील प्रदान करते.
मस्क साठी फर्स्ट-मूव्हर फायदा असू शकतो, परंतु इथं एक गोष्ट आहे की “सॅटेलाइट मार्केट चा विकास हळू हळू होतो.”
त्यामुळे त्यासाठी वाट बघावी लागणार आहे.
अंतराळातील इंटरनेटसाठीची स्पर्धा आता वेग घेत असून, एलन मस्क आणि मुकेश अंबानी यांच्यात भारताच्या या बाजारपेठेत वर्चस्व मिळवण्यासाठी मोठी स्पर्धा आहे.
हे ही वाचा : एलन मस्क चे खुले आव्हान, सुरू केले सॅटेलाइट इंटरनेट नेटवर्क, सिमशिवाय होणार कॉलिंग
आपल्या जागल्याभारत या युट्यूब चॅनेल ला भेट द्या,सबसक्राईब करा. सपोर्ट करा.
आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा
जागल्याभारत वर माफक दरात जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा
First Published by Team Jaaglya Bharat on OCT 27,2024 | 20:00 PM
WebTitle – Elon Musk vs. Mukesh Ambani: The Battle for India’s Satellite Broadband Market
#ElonMusk #MukeshAmbani #SatelliteBroadband #InternetInIndia #Starlink #RelianceJio #TechRivalry #DigitalIndia #BroadbandAccess #InternetRevolution #IndiaNews