नवी दिल्ली : बजेट 2022 – केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2022-23 या आर्थिक वर्षाचा अर्थसंकल्प लोकसभेत सादर केला. प्राप्तिकरात कपात होण्याची अपेक्षा होती मात्र पगारदारांची निराशा झाली. पुढील 3 वर्षांत डिजिटल चलन, 400 नवीन पिढीच्या वंदे भारत ट्रेन, डिजिटल विद्यापीठांसह अनेक मोठ्या घोषणा बजेटमध्ये करण्यात आल्या.सीतारामन यांनी चौथ्यांदा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर केला (Niramala Sitharaman Budget Speech 2022 (बजेट 2022).त्या म्हणाल्या की, भारताची अर्थव्यवस्था वेगाने वाढत आहे. त्या म्हणाल्या की 2014 पासून सरकारचे लक्ष नागरिकांच्या सक्षमीकरणावर आहे. पाहूया बजेटमधील 15 खास गोष्टी.
1. ईशान्येकडील विकासासाठी नवीन योजना ‘पीएम विकास पहल’
केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्पीय भाषणात सांगितले की, ईशान्य भागातील विकासाला चालना देण्यासाठी ‘पीएम विकास पहल’ नावाची नवीन योजना सुरू केली जाईल. त्या म्हणाल्या की, देशाच्या उत्तर सीमेवर वसलेल्या गावांना चालना देण्यासाठी त्यांना नवीन व्हायब्रंट ग्राम कार्यक्रमाच्या कक्षेत समाविष्ट केले जाईल.2022-23 या आर्थिक वर्षाचा अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्री म्हणाले की, देशातील 112 महत्त्वाकांक्षी जिल्ह्यांपैकी 95 टक्के आरोग्य आणि पायाभूत सुविधा क्षेत्रात लक्षणीय प्रगती झाली आहे.त्या म्हणाल्या की, राष्ट्रीय पायाभूत सुविधांच्या पाइपलाइनमध्ये वाढीच्या ७ इंजिनांशी संबंधित प्रकल्प पीएम गतिशक्तीशी जोडले जातील.
2. पुढील 3 वर्षांत 400 नवीन वंदे भारत गाड्या, राष्ट्रीय महामार्गांवर 25000 किमीचा विस्तार
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सांगितले की, लहान शेतकरी, एमएसएमईसाठी रेल्वे नवीन उत्पादने विकसित करेल. लोकसभेत 2022-23 चा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्र्यांनी केंद्र आणि राज्य सरकारच्या प्रयत्नांमुळे रोजगार आणि उद्योगाच्या संधी वाढत असल्याकडे लक्ष वेधले.2022-23 मध्ये राष्ट्रीय महामार्ग 25,000 किमीने वाढवले जातील आणि 2022-23 मध्ये ‘पीएम गति शक्ती’साठी रस्ते वाहतूक मास्टर प्लॅनला अंतिम रूप दिले जाईल, असेही त्या म्हणाल्या.
अर्थमंत्र्यांनी 400 नवीन वंदे भारत गाड्या सुरू करण्याचा प्रस्ताव दिला आणि पुढील आर्थिक वर्षात चार मल्टी-मॉडल पार्कसाठी कंत्राट दिले जातील असे सांगितले. “एक उत्पादन एक रेल्वे स्टेशन लोकप्रिय केले जाईल, 400 नवीन वंदे भारत गाड्या सुरू केल्या जातील,” असे त्यांनी त्यांच्या अर्थसंकल्पीय भाषणात सांगितले.येत्या तीन वर्षांत १०० ‘पीएम गति टर्मिनल्स’ उभारले जातील, असे अर्थमंत्र्यांनी सांगितले. त्या म्हणाल्या की, स्वदेशी रेल्वे सुरक्षा आणि क्षमता तंत्रज्ञान ‘कवच’ अंतर्गत सुमारे 2,000 किमी लांबीचे रेल्वे नेटवर्क आणले आहे.
3. 2022-23 मध्ये 5G साठी स्पेक्ट्रमचा लिलाव
अर्थसंकल्पीय भाषणात, अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की खाजगी कंपन्यांद्वारे 5G मोबाइल सेवा सुरू करण्यासाठी स्पेक्ट्रमचा लिलाव पुढील आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये केला जाईल. 2022-23 चा अर्थसंकल्प सादर करताना, सीतारामन म्हणाल्या की कंपन्यांसाठी स्वेच्छेने पैसे काढण्याचा कालावधी दोन वर्षांवरून सहा महिन्यांपर्यंत कमी केला जाईल.
4. डिजिटल विद्यापीठाचा प्रस्ताव
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी देशात शिक्षण देण्यासाठी डिजिटल विद्यापीठ स्थापन करण्याचा प्रस्ताव मांडताना मंगळवारी सांगितले की ते हब आणि स्पोक मॉडेलच्या आधारावर तयार केले जाईल.त्या म्हणाल्या की, कोविड-19 महामारीच्या काळात लादलेल्या निर्बंधांमुळे औपचारिक शिक्षणाचे नुकसान भरून काढण्यासाठी शालेय मुलांना पूरक शिक्षण देण्याच्या योजनेवर सरकार काम करत आहे. यासाठी ‘वन क्लास-वन टीव्ही चॅनल’ ही प्रणाली कार्यान्वित करण्यात येणार आहे.
पीएम ई विद्याचा ‘एक वर्ग, एक टीव्ही चॅनल’ कार्यक्रम 12 ते 200 टीव्ही चॅनेलवर वाढवला जाईल. यामुळे सर्व राज्यांना इयत्ता 1 ते 12 वी पर्यंत प्रादेशिक भाषांमध्ये पूरक शिक्षण देणे शक्य होईल. अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, लहान आणि मध्यम क्षेत्राद्वारे पुरविल्या जाणाऱ्या हॉस्पिटॅलिटी सेवा अद्याप सामान्य स्थितीत पोहोचलेल्या नाहीत. महिला शक्तीचे महत्त्व लक्षात घेऊन महिला व बालकांच्या एकात्मिक विकासासाठी तीन योजना सुरू करण्यात आल्याचे त्यांनी सांगितले.
5.बजेट 2022 आयकर स्लॅब मध्ये कोणताही बदल नाही
यावेळी आयकर स्लॅबमध्ये कोणताही बदल झालेला नाही. तसेच प्राप्तिकर दरात कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. दुसरीकडे, राज्य सरकारी कर्मचाऱ्यांना राष्ट्रीय पेन्शन योजनेत सूट देण्याची व्याप्ती 10 टक्क्यांवरून 14 टक्के करण्यात आली आहे. ITR मधील चूक सुधारण्यासाठी तुम्हाला 2 वर्षांचा कालावधी मिळेल.
6. कपडे, मोबाईल चार्जरसह या वस्तू स्वस्त होणार
चामड्याच्या वस्तू स्वस्त होतील. कापडही स्वस्त होईल. मोबाईल चार्जर, मोबाईल लेन्स स्वस्त होतील.
याशिवाय शेतीमाल स्वस्त होणार आहे. पॉलिश डायमंड स्वस्त होईल.
7. बजेट 2022,यावर्षी सरकार डिजिटल रुपया आणत आहे
अर्थमंत्र्यांनी आपल्या अर्थसंकल्पीय भाषणादरम्यान आरबीआयच्या डिजिटल चलनाबाबत मोठी घोषणा केली. अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, आरबीआयचे डिजिटल चलन ‘डिजिटल रुपया’ नवीन आर्थिक वर्षाच्या सुरुवातीलाच लाँच केले जाईल. ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान आणि इतर तंत्रज्ञानाचा वापर करून डिजिटल रुपयाची ओळख करून दिली जाईल. यामुळे डिजिटल अर्थव्यवस्थेला मोठी चालना मिळणार आहे. चलन व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षम आणि कमी खर्चिक बनवेल.
8. बजेट 2022 क्रिप्टोकरन्सी कमाईवर 30% कर
क्रिप्टोकरन्सीजमधून होणाऱ्या कमाईवर 30 टक्के कर आकारला जाईल.
9. कॉर्पोरेट टॅक्समध्ये कपात
कॉर्पोरेट टॅक्स 18 टक्क्यांवरून 15 टक्के, कॉर्पोरेट टॅक्सवरील अधिभारही 12 टक्क्यांवरून 7 टक्क्यांवर. कंपन्यांनी स्वेच्छेने व्यवसायातून बाहेर पडण्याची मुदत दोन वर्षांवरून सहा महिन्यांपर्यंत कमी केली जाईल.
10. कोळशापासून गॅस बनवण्याचे चार पायलट प्रोजेक्ट
सीतारामन म्हणाल्या की, कोळशापासून गॅस बनवण्याचे चार पायलट प्रोजेक्ट सुरू केले जातील. कोळशापासून वायू तयार करण्यासाठी हवा, ऑक्सिजन, वाफ किंवा कार्बन डायऑक्साईडद्वारे नियंत्रित परिस्थितीत कोळशाचे अंशतः ऑक्सीकरण केले जाते. 2022-23 या आर्थिक वर्षासाठी संसदेत अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्री म्हणाल्या, “कोळशापासून गॅस तयार करण्यासाठी आणि तांत्रिक आणि आर्थिक व्यवहार्यतेसाठी उद्योगाला आवश्यक असलेल्या कोळशाचे रसायनांमध्ये रूपांतर करण्यासाठी चार पायलट प्रकल्प उभारले जातील.”
11. संरक्षण क्षेत्रातील आयातीमध्ये कपात
आयात कमी करण्यासाठी आणि संरक्षण क्षेत्रात स्वावलंबन वाढवण्यासाठी सरकार कटिबद्ध असल्याचे अर्थमंत्र्यांनी सांगितले. संरक्षण क्षेत्रासाठी 68 टक्के भांडवल स्थानिक उद्योगांसाठी देण्यात येणार असल्याचे त्यांनी सांगितले.
12. भारत नेट प्रकल्प 2025 पर्यंत पूर्ण होईल
ग्रामीण भागात ब्रॉडबँडच्या विस्तारावर भर, खेड्यांमध्येही इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी अधिक चांगली होईल, भारत नेट प्रकल्प 2025 पर्यंत पूर्ण होण्याची अपेक्षा. सीतारामन म्हणाले की, सर्व गावांमध्ये भारतनेट अंतर्गत ऑप्टिकल फायबर नेट टाकण्याचे कंत्राट पीपीपी तत्त्वावर दिले जाईल.
13. 2022-23 रोजी ‘भरड तृणधान्यांचे आंतरराष्ट्रीय वर्ष’
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी मंगळवारी सांगितले की,
सरकार 2022-23 मध्ये किमान आधारभूत किंमत (MSP) वर गहू आणि धान खरेदीसाठी 2.37 लाख कोटी रुपये देईल. 2022-23 या वर्षाचा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर करताना, अर्थमंत्र्यांनी 2022-23 हे ‘भरड तृणधान्यांचे आंतरराष्ट्रीय वर्ष’ म्हणून साजरे करण्याची घोषणा केली. 2021-22 मध्ये 1.63 कोटी शेतकऱ्यांकडून 1208 लाख मेट्रिक टन गहू आणि धान खरेदी करण्याचा अंदाज आहे, त्यासाठी 2.37 लाख कोटी रुपये MSP थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात भरले जातील.
14. डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देण्यासाठी 75 डिजिटल बँका
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी मंगळवारी सांगितले की, डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देण्यासाठी अनुसूचित व्यावसायिक बँका देशातील 75 जिल्ह्यांमध्ये 75 डिजिटल बँका स्थापन करतील. केंद्रीय अर्थसंकल्प 2022-23 सादर करताना, अर्थमंत्र्यांनी असेही सांगितले की चिप आधारित ई-पासपोर्ट जारी केले जातील. त्या म्हणाल्या की, शहरी नियोजनासाठी एक उच्चस्तरीय समिती गठीत केली जाईल आणि व्यवसाय सुलभ करण्यासाठी आणि राहणीमान सुलभतेचे पुढील टप्पे सुरू केले जातील.
15. एमएसएमईच्या रेटिंगसाठी 6,000 कोटी रुपयांचा कार्यक्रम
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी मंगळवारी सांगितले की, सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योगांच्या
(एमएसएमई) रेटिंगसाठी 6,000 कोटी रुपयांचा कार्यक्रम पुढील पाच वर्षांत लागू केला जाईल.
केंद्रीय अर्थसंकल्प 2022-23 सादर करताना, अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की
डिजिटल पायाभूत सुविधांना प्रोत्साहन देण्यासाठी पुढाकाराचा भाग म्हणून
‘देश स्टॅक ई-पोर्टल’ सुरू केले जाईल. ड्रोन पॉवरसाठी स्टार्टअप्सना प्रोत्साहन देण्यात येणार असल्याचे त्यांनी सांगितले.
अर्थसंकल्पीय भाषणातील काही खास गोष्टी तुम्ही येथे पॉइंटर्समध्ये वाचू शकता-
– जानेवारी 2022 मध्ये जीएसटी संकलन 1.49 लाख कोटी रुपये आहे,
कोणत्याही महिन्यात जीएसटी संकलनाचा हा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा विक्रम आहे.
2022-23 या वर्षात ग्रामीण आणि शहरी भागात प्रधानमंत्री आवास योजनेअंतर्गत
80 लाख घरांचे बांधकाम पूर्ण करण्यासाठी 48,000 कोटींची तरतूद करण्यात आली आहे.
प्रत्येक घरातील नळाच्या पाण्याची व्याप्ती 8.7 कोटी आहे, त्यापैकी 5.5 कोटी कुटुंबांना
फक्त मागील 2 वर्षात नळाने पाणी पुरविण्यात आले आहे. या योजनेसाठी 2022-23 मध्ये 60,000 कोटींची तरतूद करण्यात आली आहे.
NPS मध्ये राज्य आणि केंद्राकडून सूट मिळण्याची व्याप्ती वाढवून 14 टक्के करण्यात आली आहे,
केंद्र आधीच 14 टक्के होते, राज्यांच्या कर्मचाऱ्यांसाठी 10 टक्के सूट होती, आता तीही 14 टक्के करण्यात आली आहे.
कॉर्पोरेट टॅक्स १८ टक्क्यांवरून १५ टक्के, कॉर्पोरेट टॅक्सवरील अधिभारही १२ टक्क्यांवरून ७ टक्क्यांवर
– 5 नदी जोडणारे प्रकल्पाच्या कामाला अंतिम स्वरूप देण्यात आले आहेत,
5 नदीजोडांसाठी (दमणगंगा-पिंजल , तापी-नर्मदा, गोदावरी-कृष्णा, कृष्णा-पेन्नार आणि पेन्नार-कावेरी)
डीपीआर मसुद्याला अंतिमस्वरूप देण्यात आले आहे.
LIC चा IPO लवकरच येईल, PM गति शक्ती गुंतवणुकीला प्रोत्साहन देतील
– 2022-23 मध्ये वित्तीय तूट जीडीपीच्या 6.4 टक्के अंदाजित
पुष्पा बॉक्स ऑफिस कलेक्शन: चित्रपटाची हिंदी आवृत्ती 75 कोटीजवळ
जयभीम चित्रपट थांबायचे नाव घेईना ,चीन मध्ये ठरतोय लोकप्रिय
जयभीम चित्रपट:नोंदवला आणखी एक विक्रम आंतरराष्ट्रीय सन्मान
बाबासाहेब चित्रपटात कुठेही नाहीत,तरीही ‘सबकुछ’ जयभीम चित्रपटाच्या निमित्ताने
जय भीम सिनेमा :व्यवस्थेने दिलेल्या यातनांचा वास्तवदर्शी थरारक अनुभव
(आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा)
First Published by Team Jaaglya Bharat on FEB 01, 2022 16: 00 PM
WebTitle – Budget 2022 in simple language: 15 biggest things you need to know
