देशात गणेशोत्सवाच्या धूमधडाक्यात सोशल मीडियावर राजस्थान मध्ये जन्मला भगवान गणेश च्या आकृतीसारखा एका बालकाचा व्हिडिओ जोरदार व्हायरल होतोय. काही लोकांचा असा दावा आहे की हा अनोखा बालक भगवान गणेश चा अवतार आहे जो राजस्थान मध्ये जन्मला आहे. व्हिडिओमध्ये एका व्यक्तीने हातात एक अत्यंत लहान मानवी शरीर असलेला बालक पकडलेला आहे, ज्याच्या चेहऱ्यावर नाक आणि ओठांच्या जागी सोंड दिसत आहे. तसेच, त्या बालकाचे कानही सामान्यपेक्षा खूप मोठे आहेत.
या संदर्भात एक दुसरा व्हिडिओही शेअर केला जात आहे, ज्यावर लिहिले आहे – ‘गणेशजीसारखा बालक जन्माला आला’. यामध्ये एक व्यक्ती कमेंट्री करताना दिसत आहे. तो म्हणतो – “हे तुम्ही खाली पाहत असलेले व्हिडिओ एडिटिंग नाही. साक्षात गणेशजीच्या आकृतीसारख्या एक बालकाने राजस्थानातील एका गावात जन्म घेतला आहे, ज्याला पाहण्यासाठी लाखो लोकांची गर्दी झाली आहे. आणि असे सांगितले जात आहे की, ज्यांनी या बालकाला पाहून काही मनोकामना मागितल्या, त्यांच्या मनोकामना पूर्ण झाल्या आहेत. त्यामुळे हा व्हिडिओ आपल्या मित्रांसोबत शेअर करा आणि कमेंटमध्ये ‘जय गणेश’ लिहून माझ्या आयडीला फॉलो करा.”
इथे व्हिडिओमध्ये आजतकच्या एका बातमीचा स्क्रीनशॉटही दिसत आहे ज्याची हेडलाइन आहे – ”भगवान गणेश’सारख्या आकृतीचा बालक जन्माला आले’.
डिलिट केलेल्या पोस्टचा आर्काइव्ह्ड वर्जन येथे पाहता येईल. आजतकचा आयडी मुद्दाम दिसेल असा लावला गेला आहे,जेणेकरून ही बातमी आजतक ने दिली अन ती खरी आहे असा लोकांचा विश्वास दृढ व्हावा.फॅक्ट चेकने उघड केले आहे की हा व्हिडिओ भगवान गणेश सारख्या कोणत्याही वास्तविक बालकाचा नाही. हा व्हिडिओ डिजिटल टूल्सच्या AI च्या मदतीने तयार करण्यात आलेला आहे. व्हायरल व्हिडिओमध्ये शेअर केलेला आजतकचा स्क्रीनशॉट ऑगस्ट २०२३ च्या एका बातमीशी संबंधित आहे. त्या वेळेस राजस्थानच्या दौसामध्ये भगवान गणेशासारख्या आकृतीच्या एक बालकाचा जन्म झाला होता.त्या दुर्मिळ घटनेतील बालकाचा २० मिनिटांनंतरच मृत्यू झाला होता.
सत्यता कशी तपासली?
व्हायरल व्हिडिओच्या कीफ्रेम्सचा रिव्हर्स सर्च केल्यावर, आम्ही पाहिले की हा व्हिडिओ १२ सप्टेंबरला यूट्यूबवर शेअर केला गेला होता.
येथे व्हिडिओमध्ये ‘@aliaboutine’ नावाच्या इंस्टाग्राम चॅनेलचा वॉटरमार्क दिसत आहे.
या माहितीसह कीवर्ड सर्च केल्यावर आम्हाला ‘@aliaboutine’ नावाचा इंस्टाग्राम अकाउंट सापडले.
हे अली अबाउटीन नावाच्या एका व्यक्तीचे अकाउंट आहे. अकाउंटच्या बायो सेक्शननुसार,
अली एक डिजिटल क्रिएटर आणि एआय (आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स) आर्टिस्ट आहेत.
अलीच्या यूट्यूब चॅनेलवर आम्हाला व्हायरल व्हिडिओ सापडला. हा व्हिडिओ ८ सप्टेंबरला पोस्ट केलेला आहे.
येथे व्हिडिओच्या डिस्क्रिप्शनमध्ये स्पष्टपणे सांगितले आहे की हा डिजिटल टूल्सच्या मदतीने तयार केलेला आहे.
व्हायरल व्हिडिओच्या तुलनेत, दोन्हीमध्ये स्पष्ट समानता पाहता येते.
अलीच्या यूट्यूब चॅनेलवर व्हायरल व्हिडिओसारखे इतर अनेक व्हिडिओ पाहता येतात,
ज्यात चित्रविचित्र प्राणी दिसतात, जसे की –गाय-मासा, हत्ती-मासा आणि मांजर-मासा यांचे मिळते जुळते रूप पाहायला मिळते,
ही सगळी AI (आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स) ची कमाल आहे.
व्हिडिओमध्ये असलेल्या आजतकच्या स्क्रीनशॉटची काय गोष्ट आहे?
व्हायरल व्हिडिओमध्ये दिसणाऱ्या आजतकच्या बातमीची हेडलाइन आहे – ”भगवान गणेश’सारख्या आकृतीचा बालक जन्माला आले’. आम्हाला आजतकच्या वेबसाइटवर अशीच हेडलाइन असलेली एक बातमी मिळाली, जी २ ऑगस्ट, २०२३ रोजी प्रकाशित झाली होती. त्या बातमीप्रमाणे, दौसा, राजस्थानच्या जिल्हा रुग्णालयात भगवान गणेशासारख्या आकृतीचा एक बालक जन्माला आले होते. पण जन्माच्या २० मिनिटांनंतर त्या बालकाचा मृत्यू झाला होता. अहवालानुसार, त्या वेळी डॉक्टरांनी सांगितले होते की, अशा प्रकारची दुर्मिळ प्रकरणे केवळ जेनेटिक गडबडीमुळे समोर येतात. त्या वेळी अनेक न्यूज वेबसाइट्सने याबद्दल बातमी प्रकाशित केली होती. आम्हाला अद्ययावत अशी कोणतीही बातमी मिळाली नाही ज्यात राजस्थान मध्ये जन्मलेल्या भगवान गणेश सारख्या आकृतीच्या बालकाचा उल्लेख असावा.
संपूर्णपणे, (आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स) एडिटिंग टूल्सच्या मदतीने तयार केलेल्या व्हिडिओला राजस्थान मध्ये नुकतेच भगवान गणेश सारख्या आकृतीचा बालक जन्माला आला असे सांगून शेअर केले जात आहे.जे की असत्य आहे.
आपल्या जागल्याभारत या युट्यूब चॅनेल ला भेट द्या,सबसक्राईब करा. सपोर्ट करा.
आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा
जागल्याभारत वर माफक दरात जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा
First Published by Team Jaaglya Bharat on SEP 16,2024 | 23:16 M
WebTitle – Fact Check: Viral Video Claiming Baby with Ganesh’s Face Born in Rajasthan is Digitally Created
