चांद्रयान-3 आज चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरून इतिहास रचणार आहे. Chandrayaan-3 landing चांद्रयान-3 चे लँडिंग आज संध्याकाळी ६.०४ वाजता चंद्रावर होणार आहे. आत्तापर्यंत सर्व काही योजनेनुसार चालले आहे. लँडिंगच्या वेळेची शेवटची 15 मिनिटे या मिशनसाठी खूप महत्त्वाची आहेत. चांद्रयान-२ च्या वेळीही आम्ही लँडिंगच्या वेळी चूक केली होती.त्यामुळे चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरण्यासाठी चार वर्षे वाट पाहावी लागली.एक भारतीय म्हणून आपल्या सर्वांसाठी हे मिशन महत्वाचं आहे.या मिशनच्या अनुषंगाने आपल्या मनात काही प्रश्न निर्माण होणे साहजिकच आहे की, ही भारताची चंद्र मोहीम आहे का? या मिशनद्वारे भारत कसा इतिहास रचणार आहे? या सर्व प्रश्नांची उत्तरे पाहूया.
चांद्रयान-३ मधील विक्रम लँडर काय आहे?
भारताचे महान अंतराळ शास्त्रज्ञ विक्रम साराभाई यांच्या नावावर असलेले चांद्रयान-3 मध्ये विक्रम लँडर उपस्थित आहे.
केवळ विक्रम लँडरच्या मदतीने चंद्राच्या पृष्ठभागावर चांद्रयानचे सॉफ्ट लँडिंग शक्य होणार आहे.
चांद्रयान-३ मध्ये प्रज्ञान रोव्हर काय आहे?
चांद्रयान-३ विक्रम लँडरच्या मदतीने चंद्रावर नक्कीच सॉफ्ट लँडिंग करेल,
परंतु इस्रोला चंद्रावर जे मिशन पार पाडायचे आहे ते प्रज्ञान रोव्हरद्वारे पार पाडले जाईल.
प्रज्ञान रोव्हर विक्रम लँडरमध्ये उपस्थित आहे, जे पुढील 14 दिवस चंद्राच्या पृष्ठभागाचे अन्वेषण करेल.
विक्रम लँडरचे आयुष्य (life) किती आहे ?
विक्रम लँडर आणि प्रज्ञान रोव्हरचे आयुष्य पृथ्वीच्या 14 दिवसांइतके सांगितले जात आहे. विक्रम लँडर आणि प्रज्ञान रोव्हर सौरऊर्जेतून चंद्रावर ऊर्जा मिळवून त्यांचे मिशन पूर्ण करतील. अशा स्थितीत 14 दिवसांनंतर जेव्हा चंद्राच्या या भागावर अंधार पडेल तेव्हा हे अभियान संपुष्टात येईल. इस्रोचे प्रमुख एस सोमनाथ म्हणाले की, 14 दिवसांनंतरही चांद्रयान कार्यरत होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
चांद्रयान-३ मधील ऑर्बिटर काय आहे?
इस्रोने Chandrayaan-3 चांद्रयान-३ सोबत ऑर्बिटर पाठवलेले नाही. 2019 मध्ये, चांद्रयान-2 चे ऑर्बिटर अजूनही पूर्णपणे कार्यरत आहे.
तो उपग्रहाच्या धर्तीवर चंद्राच्या कक्षेत फिरत आहे.
विक्रम लँडरशी संपर्क प्रस्थापित करून पृथ्वीवरील इस्रो कमांड सेटरमध्ये संवाद प्रस्थापित करणे हे ऑर्बिटरचे काम आहे.
चांद्रयान-३ ने भारत इतिहास कसा रचणार?
वास्तविक, आजपर्यंत कोणत्याही देशाला चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर सॉफ्ट लँडिंग करता आलेले नाही.
आज संध्याकाळी 6:04 वाजता हे करण्यात भारत यशस्वी ठरला तर असे करणारा तो पहिला देश बनून इतिहास रचेल.
23 ऑगस्टलाच लँडिंग का केले जात आहे?
इस्रोने आपल्या संपूर्ण मोहिमेची योजना अशा प्रकारे केली आहे की चंद्रयान 23 ऑगस्ट रोजी चंद्रावर उतरू शकेल.यामागे महत्वाचे कारण म्हणजे सूर्यप्रकाश केवळ 14 दिवस चंद्राच्या एका भागात पोहोचतो. पुढील 14 दिवस तेथे अंधार असणार आहे. चांद्रयान-३ मोहीम सौरऊर्जेवर चालणार आहे. 22 ऑगस्ट रोजी उतरण्याच्या ठिकाणी 14 दिवसांचा अंधार असणारा दिवस (किंवा रात्र म्हणू) संपत आहे. यामुळे 23 ऑगस्टपासून पुढील 14 दिवस इस्त्रोला येथे संशोधन करायचे आहे.
चांद्रयान-३ मोहिमेचे उद्दिष्टे
इस्रोने चांद्रयान-३ मोहिमेसाठी खालील उद्दिष्टे निश्चित केली आहेत:
चंद्राच्या पृष्ठभागावर सुरक्षितपणे आणि हळूवारपणे उतरण्यासाठी लँडर मिळवणे.
चंद्रावर रोव्हरच्या फिरण्याच्या क्षमतेचे निरीक्षण आणि प्रात्यक्षिक.
चंद्राची रचना चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी चंद्राच्या पृष्ठभागावर उपलब्ध सामग्रीवर साइटचे निरीक्षण करणे आणि प्रयोग करणे.
चंद्र मोहीम का महत्त्वाची आहे?
असा प्रश्न पडणे स्वाभाविक आहे की भारताला चंद्रावर जाण्याची काय गरज आहे. वास्तविक, चांद्रयान-३ च्या माध्यमातून भारत चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पाण्याचा शोध घेणार आहे. या मोहिमेद्वारे अंतराळ उद्योगात भारताची पकड मजबूत होईल. असे मानले जाते की येत्या काही दशकांत अवकाश उद्योगातही लाखो नोकऱ्या निर्माण होऊ शकतात. भारताला याचा फायदा घ्यायचा आहे.आणि आपण तो निश्चित घेऊ.
हे ही वाचा जेम्स वेब दुर्बीण (स्पेस टेलिस्कोप ) इतिहासाचे साक्षीदार बना
आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा
जागल्याभारत वर माफक दरात जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा
First Published by Team Jaaglya Bharat on AUG 04,2023 | 11:52 AM
WebTitle – Objectives of Chandrayaan-3 Mission