मुंबई : जगभरातील शास्त्रज्ञ आणि संशोधक कर्करोगावरील प्रभावी उपचार शोधण्यासाठी सतत प्रयत्न करत आहेत. या प्रयत्नांत आता कृत्रिम बुद्धिमत्ता (Artificial Intelligence – AI) महत्त्वाची भूमिका बजावू लागली आहे. AI च्या मदतीने वैज्ञानिक कर्करोगविरोधी वैयक्तिकृत लसी विकसित करण्याच्या नव्या टप्प्यात पोहोचले आहेत.
टेक टाइम ने दिलेल्या वृत्तानुसार,या लसींचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्या शरीरातील प्रतिकारशक्तीला (immune system) कर्करोग पेशी ओळखण्याचे व नष्ट करण्याचे प्रशिक्षण देतात. त्यामुळे उपचार अधिक अचूक, कमी दुष्परिणामकारक आणि दीर्घकालीन परिणामकारक ठरण्याची शक्यता तज्ज्ञ व्यक्त करत आहेत.

सध्या काही आंतरराष्ट्रीय औषधनिर्मिती कंपन्या या संदर्भातील मानवी चाचण्या सुरू करत आहेत.
बायोएनटेक (जर्मनी) ही कंपनी मेलानोमा (त्वचेचा कर्करोग) तसेच स्वादुपिंडाच्या कर्करोगासाठी mRNA-आधारित लस चाचणीत आणत आहे.
मोडर्ना (अमेरिका) या कंपनीनेही AI च्या मदतीने mRNA कर्करोग लसी विकसित केल्या आहेत. प्रारंभीच्या चाचण्यांमध्ये या लसींनी आशादायक परिणाम दर्शवले असून, त्यांचा वापर रोगप्रतिकारक उपचारांसोबत (immunotherapy) केल्यास अधिक फायदेशीर ठरू शकतो, असे संशोधक सांगतात.
रशिया व चीन यांनी देखील AI-आधारित कर्करोग लसींबाबत संशोधन प्रकल्प जाहीर केले आहेत. मात्र हे प्रकल्प अद्याप प्राथमिक किंवा प्र-क्लिनिकल टप्प्यात आहेत.
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की ही दिशा उत्साहवर्धक असली तरी कर्करोगावरील लस सर्वसामान्यांसाठी उपलब्ध होण्यासाठी अजून काही वर्षे लागू शकतात.
कारण मानवी चाचण्यांचे तीन टप्पे पूर्ण केल्यानंतरच आणि सुरक्षितता व परिणामकारकता सिद्ध झाल्यानंतरच लसीला परवानगी दिली जाते.
आरोग्य क्षेत्रातील जाणकारांच्या मते, जर या लसी यशस्वी झाल्या तर कर्करोग उपचारात एक मोठा क्रांतिकारक बदल घडू शकतो. आजवर कर्करोगाचे उपचार प्रामुख्याने शस्त्रक्रिया, रसायन चिकित्सा (chemotherapy) आणि किरणोत्सर्ग (radiation) यांवर आधारित होते. पण लसीच्या स्वरूपात मिळणारा उपाय हा अधिक अचूक, सुरक्षित आणि परवडणारा ठरू शकतो.
यामुळे कर्करोगावरील उपचार अधिक सोपे व सर्वसामान्यांसाठी उपलब्ध होतील, अशी आशा जागतिक वैद्यकीय क्षेत्र व्यक्त करत आहे.
Support Jaaglyabharat.com, – Your Small Contribution, A Big Step Towards Change!
जागल्याभारत अतिशय कमी रिसोर्स मध्ये काम करत आहे. दुसरीकडे बलाढ्य मेनस्ट्रिम मिडिया (प्रसार माध्यमे) जी सातत्याने फेक न्यूज चालवत असतात,आणि शोषित वंचित समाजाचे प्रश्न दाबत असतात.त्यामुळे आपल्या मिडियाला बळ दिले पाहिजे.
At Jaaglyabharat.com, we’re committed to bringing you accurate, insightful news that you can trust. By making a small contribution, you help us continue delivering high-quality content, expanding our reach, and staying independent. Every bit of support keeps the news accessible and empowers us to do more.
Thank you for standing with us!
आपल्या जागल्याभारत या युट्यूब चॅनेल ला भेट द्या,सबसक्राईब करा. सपोर्ट करा.
आपल्या @jaaglyabharat या टेलिग्राम चॅनेलवर सहभागी व्हा,ताज्या अपडेट्स मिळवा
जागल्याभारत वर माफक दरात जाहिरात देण्यासाठी संपर्क करा
First Published by Team Jaaglya Bharat on AUG 16,2025 | 16:20 PM
WebTitle – Cancer vaccine: A new phase of research with the help of artificial intelligence